Door alles wat er afgelopen maand in de wereld gebeurde, kozen beleggers wereldwijd ervoor om aandelen te verkopen en te kiezen voor de ‘veilige haven’ van staatsobligaties. Inmiddels is die situatie weer omgekeerd: aandelenkoersen stijgen weer en het aantal signalen ten nadele van obligaties neemt weer toe. Daarom nu een mooi moment om te bekijken wat te verwachten voor de obligatiebelegger.

Eurocrisis laait weer op
Nu het nieuws over Japan en Libië langzaamaan van de voorpagina’s verdwijnt (onterecht, want Japan is getroffen door grootste en duurste ramp ooit), neemt de druk op Europa weer toe. De Portugese regering is gevallen en de kredietwaardigheid van 30 Spaanse banken is deze maand verlaagd. De financiële situatie van vooral de PIIGS-landen (Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje) is verre van rooskleurig. De rente op 10-jarige Portugese staatsobligaties is inmiddels de 8% gepasseerd. Ter vergelijking: voor Nederland is deze rente veel lager, namelijk 3,5%.

Portugal heeft daarom nu ook steun aan het EU-noodfonds aangevraagd. Precies zoals de ‘gezonde’ lidstaten het willen, want in die landen lopen banken en pensioenfondsen grote schade op als een land juist geen steun aanvraagt en aankondigt dat het niet in staat is om haar schulden te betalen. Probleem is alleen dat het EU-noodfonds geen oplossing is, maar slechts uitstel van executie. Staatsschulden zullen ook dit jaar in de gehele eurozone alleen maar verder stijgen.
Het Centraal Planbureau heeft eerder deze week op haar website een model gezet waarmee men “lekker zelf [kan] rekenen aan de Europese overheidsschuld”. Dat rekenmodel maakt duidelijk dat landen als Griekenland hun schuld nooit meer terug kunnen betalen. Zij zullen er niet aan ontkomen om een deel van de uitstaande schuld weg te strepen. Daarmee zullen de beleggingsportefeuilles van onze banken, verzekeraars en pensioenfondsen (weer) getroffen worden.

Negatieve verwachtingen voor obligaties
Beleggen in obligaties wordt vaak gezien als een tussenoplossing tussen sparen op de spaarrekening en beleggen in aandelen. Hierboven is te lezen dat beleggen in Griekse staatsobligaties niet gunstig lijkt. Maar de vooruitzichten voor beleggen in obligaties in het algemeen zijn momenteel niet gunstig. Hieronder een uitleg aan de hand van vraag en aanbod.

Aanbod wordt groter
Omdat de staatsschulden in Europa (maar zeker ook in Amerika) blijven stijgen, zal het aanbod van Europese en Amerikaanse staatsobligaties steeds groter worden. Ieder jaar willen de overheden een groter bedrag lenen van beleggers. En ieder jaar moeten dus nog meer beleggers ervan worden overtuigd dat het een fantastisch idee is, om geld aan de Amerikaanse of Europese overheden uit te lenen.

Vraag stijgt niet, maar daalt zelfs
Vorige maand vertelde ik u al dat het grootste Amerikaanse obligatiefonds PIMCO heeft besloten om niet langer in staatsobligaties te beleggen. Deze week werd bekend dat PIMCO zelfs nog een stap verder gaat en zelfs een negatieve positie heeft ingenomen ten aanzien van Amerikaanse staatsobligaties. Zij vinden dat er teveel risico aan kleeft om nog langer geld uit te lenen aan de Amerikaanse overheid. Grote fondsen die zich afkeren van staatsobligaties zijn niet bepaald stimulerend voor de vraag.

Daarnaast is het goed om te kijken naar de drie grootste afnemers van Amerikaanse obligaties. Dat zijn Japan, China en de Amerikaanse Centrale Bank (Federal Reserve). China heeft jaarlijks veel geld “over”. Daarvan werden in het verleden vooral Amerikaanse staatsobligaties gekocht, maar afgelopen jaren is China haar belang langzaam aan het afbouwen. Japan heeft na de aardbeving en tsunami al haar geld nodig voor de wederopbouw, en zal voorlopig geen Amerikaanse staatsobligaties nodig hebben. De Amerikaanse Centrale Bank tenslotte, die zal eind juni volgens planning, de stimulerende maatregelen afbouwen en ook minder staatsobligaties gaan kopen.

Prijs daalt
Als het aanbod stijgt en de vraag daalt, dan zal volgens de economische wetten de prijs van obligaties gaan dalen. De prijs van geld (=rente) zal dan automatisch omhoog gaan. Alleen met hogere rentes zullen er nog voldoende beleggers over te halen zijn om hun geld uit te lenen aan overheden. Dat dat echter niet oneindig lang door kan gaan illustreert het fictieve verhaal dat een vooraanstaande Amerikaanse hoogleraar economie eind maart publiceerde. In het jaar 2026 zou, volgens dat verhaal, niemand meer Amerikaanse obligaties willen kopen met een instorting van de dollar en de economie tot gevolg. Een soortgelijk fictief verhaal werd ook al eens uitgezonden bij VPRO Tegenlicht. Zie de link hieronder.

In een volgend artikel zal meer uitleg gegeven worden over stijgende rentes en hoe de hogere rente op staatsobligaties zal doorwerken in de rentes die gelden voor bedrijven en instellingen. Heeft u vragen over obligatiebeleggingen? Stel deze dan gerust. Wellicht is uw vraag ook voor anderen interessant.

Link naar uitzending van VPRO Tegenlicht: http://tinyurl.com/vprodollar

Momenteel geen aanverwante artikelen.